3
huis Egmond omstreeks 1600 financieel in
verval geraakte, werd de heerlijkheid ge
deeltelijk overgenomen door de Amster
damse koopman Isaac Lemaire, vader van
de ontdekkingsreiziger Jacques Lemaire,
en voor een ander deel door de Staten van
Holland en Westfriesland. Als gevolg van
het gedurig opdringen van de zee moesten
beide dorpen meer landinwaarts worden
herbouwd. In de tweede helft der 18e
eeuw werd ter vervanging van de onbe
trouwbare wierdijk langs het Marsdiep, de
Helderse zeewering aangelegd. In de 17e
en 18e eeuw woonden te Huisduinen en
Den Helder talrijke commandeurs van wal
visvaarders, waardoor er een zekere wel
vaart ontstond. Den Helder begon in de
gouden eeuw in belangrijkheid toe te
nemen, toen de rijke handelsvloten uit
Indië op de rede van Texel binnen vielen.
Den Helder had in die tijd een belangrijk
wagenveer op Amsterdam. Toch heeft
deze handelsvaart op Amsterdam en de
Zuiderzeesteden de dorpen weinig profijt
opgeleverd. Het machtige Amsterdam
wenste niet, dat hier een belangrijk han
delscentrum zou ontstaan dat zich verder
zou kunnen ontwikkelen.
In de hele geschiedenis van Den Helder
heeft de zee een belangrijke rol gespeeld.
In één van de geulen, welke de schorgron-
den doorsneden, het Nieuwe Diep ge
naamd, vonden de kleinere schepen een
veilige ligplaats. De grotere oorlogs- en
coopvaardijschepen kozen ligplaats op
de rede van Texel. In 1781 werd het
Nieuwe Diep, zoals Den Helder in zijn ge
heel thans nog wel genoemd wordt, offi
cieel marinehaven, doordat Willem V op
dracht gaf de geul in te richten tot een
veilige ligplaats voor de oorlogsvloot.
Veel meer gebeurde er toen niet. Er kwa
men nog geen werven, geen kaden, enz.
Eerst in 1811 werd het grote strategische
belang van dit punt door Napoleon, bij
diens bezoek aan Den Helder, onderkend.
Hij gaf bevel, dat hier een vesting met
marine-etablissementen moest worden ge
sticht. Tijdens het Napoleontische bewind
werd Den Helder tot één der sterkste ves-
HEpS
Een deel van de in enkele jaren tijds gebouwde stadswijk Nieuw-Den Helder. Links boven
de thcns in aanbouw zijnde nieuwe stadswijk „De Schooten".
